İsmailağa Cemaatinin piri Mahmut Ustaosmanoğlu, 20 gündür tedavi gördüğü hastanede 95 yaşında öldü. Piri olduğu cemaatine ismini veren İsmailağa Camii’nde imam olarak vazifeye başlaması Ustaosmanoğlu’nun hayatında dönüm noktası oldu.
Şimdilerde 40 ülkeye yayılan faaliyet ağı ile Türkiye’deki en büyük dini cemaatlerinden biri olan cemaat, siyaset ile olan alakaları kadar 3 sarsıcı cinayetin de merkezinde yer aldı.
Bu sabah vefat ettiği açıklanan Mahmut Ustaosmanoğlu, 1927’de Trabzon’un Of ilçesine bağlı Tavşanlı köyünde doğdu. 10 yaşında iken, köyün imamlığını yapan babası Ali Ustaosmanoğlu ve annesi Fatma Ustaosmanoğlu’nun hocalığında hafızlığını tamamladı. Gençliğinin birinci yıllarında civar köylerdeki hocalar ders verdi. On altı yaşında icazet aldı. Bunun üzerine köyünde ders vermeye başladı.
Divriği’ye vaiz olarak atandı
Erken yaşta, daha askerlik çağına gelmeden talebelerine icazet verdi. 1951’in ramazan ayında, Sivas ili Divriği ilçesine vaiz olarak atandı. Yaptığı dini sohbetlerle etrafındaki insanların ilgisini çekti. Teyzesinin kızı Zehra ile evlendiğinde 16 yaşındaydı. Ahmet, Abdullah ve Fatıma isminde üç çocuğu dünyaya geldi.
Şeyhi ile tanışması hayatını değiştirdi
Ustaosmanoğlu 1952 yılının sonlarında piri Ahıskalı Ali Haydar Efendi ile tanıştı. Askerlik sonrası piri Ahıskalı Ali Haydar Efendi, onu İsmailağa Camii’ne imam tayin etmek için davet etti. 1954 yılında İsmailağa’da imamlığa başladı. 1960 yılında Ali Haydar Efendi’nin vefatının akabinde Ustaosmanoğlu, Nakşibendi topluluğunda mürşidi Ali Haydar Efendi’nin yerini aldı ve daha güçlü bir figüre dönüştü.
42 yıl birebir mescitte imamlık yaptı
Ustaosmanoğlu, 1954’te başladığı İsmailağa Mescidi imamlığı vazifesini emekli olduğu 1996 yılına dek sürdürdü. 1980’ler prestijiyle kurumsallaştığı düşünülen cemaate ismini veren de Ustaosmanoğlu’nun vazife yaptığı İsmailağa Mescidi oldu. 2010 yılında İstanbul’da düzenlenen “Uluslararası İnsanlığa Hizmet Sempozyumu”ndan sonra kendisine “İslam’a Üstün Hizmet” mükafatı verildi. Birinci eşi Zehra Ustaosmanoğlu’nun vefatının akabinde Müşerref Ustaosmanoğlu ile evlendi.
Arifan Kitabevinden yayımlanan 20 kadar kitabı bulunan Ustaosmanoğlu’nun başında bulunduğu cemaat, dini faaliyetleri yanı sıra bir o kadar da siyasetle ilgi oldu.
Sakal, sarık ve cübbe zaruriliği var
Hoca-talebe münasebetlerindeki disiplinle tanınan İsmailağa Cemaati, mensupları açısından gündelik hayatın her alanını düzenlemesi ile dikkat çekiyor. Cemaate mensup erkekler, sakal bırakıp sarık ve cübbe kullanma zaruriliği yüzünden çarçabuk öbür cemaatlerin mensuplarından ayırt edilebiliyor.
Üç sarsıcı cinayet
İsmailağa Cemaati ve Ustaosmanoğlu, cemaat içi ve dışı çekişmelerden kaynaklandığı bedellendirilen bir dizi olayla gündeme geldi. İşte o olaylardan kimileri:
Üsküdar Müftüsü Ünal’ın öldürülmesi: 5 Temmuz 1982’de, Üsküdar’daki Namazgâh Mescidi yakınlarındaki bir inşaatta, Üsküdar Müftüsü Hasan Ali Ünal’ın cesedi bulundu. Silahlı akın sonucu öldürüldüğü anlaşılan Hasan Ali Ünal’ın mevtinde, İsmailağa Cemaati’nin parmağı olduğu kanısıyla soruşturma başlatıldı ve ortalarında Mahmut Ustaosmanoğlu’nun da bulunduğu isimler İstanbul 1 No’lu Sıkıyönetim Mahkemesi’nde yargılandı. Teze nazaran Mahmut Ustaosmanoğlu, İsmailağa Cemaati’nin faaliyetlerini engellemeye çalışan Üsküdar Müftüsü Hasan Ali Ünal’ın katli istikametinde fetva vermiş, cinayetin faili olduğu sanılan Hamza Akdağ bu fetva üzerine Ünal’ı öldürme planı yapmıştı. İran’a kaçtığı düşünülen Akdağ’ın evrakı ayrıldı fakat cinayetin öteki iki zanlısı müebbet mahpus cezasına çarptırıldı. Cinayet zanlılarının “fetva aldıklarını” söylediği Ustaosmanoğlu beraat etti.
Damadı mescitte öldürüldü: Mahmut Ustaosmanoğlu’nun damadı Hızır Ali Muratoğlu, 1991’de Fatih’teki Çukurbostan Camisi’nde imamlık misyonuna başladı. Hızır Ali Muratoğlu, 1998’de, misyon yaptığı mescitte cemaatle sohbet ettiği sırada öldürüldü. Yanına yaklaşan cübbeli ve sarıklı bir kişi, altı el ateş ederek Muratoğlu’nu öldürdü. 2001’de İsmailağa Cemaati mensubu öteki bireyleri de öldürdüğü belirlenen Ufuk Salih Hantal’ın Muratoğlu cinayetinin de faili olduğu 2001’de anlaşıldı. Fakat İsmailağa Cemaati mensupları ve birçok cemaat etrafı, aslında cinayetin aydınlatılamadığını düşünüyor. Hızır Ali Muratoğlu’nun, kayınpederi Mahmut Ustaosmanoğlu’nun akabinde İsmailağa Cemaati’nin başına geçmesi bekleniyordu.
Bayram Ali Öztürk bıçaklanarak öldürüldü: İsmailağa Cemaati içinde “Mektubatçı Bayram Hoca” olarak tanınan Bayram Ali Öztürk, 3 Eylül 2006 tarihinde İsmailağa Camisi’nde verdiği bir sohbet sırasında, Mustafa Erdal isimli biri tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Öztürk’ü öldüren Mustafa Erdal da mescitte linç edilerek öldürüldü. Öztürk’ün öldürülmesi Ergenekon soruşturmaları kapsamında da incelenmiş, ilerleyen yıllarda tıpkı cinayet Fetullahçı Terör Örgütü soruşturmalarına da mevzu olmuştu.
Siyaset ile alakaları ağır oldu
Selin Ongun’un gerçekleştirdiği 2010 tarihli söyleşide Mahmut Ustaosmanoğlu’nun yeğeni Saadettin Ustaosmanoğlu şöyle diyordu:
“Bugüne kadar Efendi Hazretleri’ne (Mahmut Ustaosmanoğlu’na) bütün parti önderleri gelmiştir. Demirel gelmiştir, Türkeş gelmiştir, Muhsin Yazıcıoğlu gelmiştir, Ecevit gelmiştir, Baykal gelmiştir.”
İsmailağa Cemaati’nin siyasetle bağları ne yeni ne de bâtın. Lakin AKP iktidarı müddetince bilhassa kıymetli gelişmeler ya da seçimler öncesinde gerçekleştirilen ziyaretler kamuoyunun ilgisini çekti.
Erdoğan 6 yılda iki kere ziyaret etti
10 Ağustos 2014’teki cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde, seçim çalışmalarını bitiren Recep Tayyip Erdoğan, 9 Ağustos 2014’te İstanbul’a gitmiş ve birebir gece İsmailağa Cemaati piri Mahmut Ustaosmanoğlu’nu Beykoz’daki meskeninde ziyaret etmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan 12 Ocak 2020’de de İsmail Cemaati’ni Fatih-Çarşamba’da ziyaret etti.
Görev mühleti dolan Gül de ziyaret etti
28 Ağustos 2014’te cumhurbaşkanlığındaki vazife müddeti dolan Abdullah Gül, 5 Aralık 2014’te Fatih’teki Yavuz Sultan Selim Camisi’nde Ustaosmanoğlu’nun vekili Hasan Kılıç ve Ahmed Ustaosmanoğlu’yla görüştü. Gül, Şubat 2015’teyse Mahmut Ustaosmanoğlu’nu ziyaret etti.
Yenilenen seçim öncesi ziyaret etti
Erdoğan üzere, eski Başbakan Binali Yıldırım da seçimler öncesinde İsmailağa Cemaati’ne ziyarette bulundu. İBB başkanlığı kampanyasını ikinci sefer yürüten Yıldırım, yenilenen seçimler öncesinde, 30 Mayıs 2019’da İsmailağa Camisi’ne ziyarette bulundu.
.
10 bin bireye hizmet eden aşevi
İsmailağa Cemaati’nin ana omurgasını, İsmailağa Mescidi İlim ve Hizmet Vakfı oluşturuyor. Fatih’te vakıf tarafından inşa edilen İsmailağa Külliyesi, 10 bin kişilik bir aşevini, tekamül ve ihtisas medreselerini, seminer-toplantı salonlarını ve bir kütüphaneyi içeriyor. Dernek yalnızca İstanbul’da 2 bin 500 kişinin eğitimini sürdürdüğünü aktarıyor. Birebir vakitte Beşere Paha Veren Dernekler Federasyonu eliyle, 40 ülkedeki 63 medresede 12 binden fazla kişinin İslami eğitimlerinin devam ettiği kaydediliyor.