Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Kıbrıs’ta iki devletli tahlilin bölge ve global barışa değerli katkısı olacağını söyledi. Fidan, “50 yıl evvelki formül ile Kıbrıs problemine tahlil aramak beyhude vakit harcamaktır” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile Lefkoşa’da yaptıkları görüşmenin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Fidan, memleketler arası ortamlarda herkesin var olan gerçekliğin hukuksallığa büründürülmesi gerektiği konusunda hemfikir olduğunu belirterek, bunun Doğu Timor ve Güney Sudan’da olduğunu ve Kıbrıs’ta da olabileceğini söz etti.
1974’ten bu yana iki kesim ortasında kan dökülmediğini, savaş olmadığını, Güney Kıbrıs Rum İdaresi’nin (GKRY) iktisat, yatırım ve turizm alanlarında ilerlediğini aktaran Fidan, savaş ve terör tehdidi de olmadığını ve KKTC’nin de kendi yoluna barışla devam ettiğini lisana getirdi.
Fidan, bunun daha yapısal hale getirilebileceğini kaydederek, memleketler arası toplumun neden bunun görmezden geldiğini sorguladı.
Asıl davetini GKRY’deki vatandaşlara ve siyasi önderlere yapmak istediğine işaret eden Fidan, “Onlar da Kıbrıs adasını daha ileriye çağdaş biçimde, kalkınmış olarak, barışçıl biçimde ve güvenliği sonsuza kadar teminat altına almak istiyorlarsa bu tipten tahlilleri hayata geçirmede yiğit davranmaları gerekiyor. Ben buradan kendilerini gözü pek olmaya davet ediyorum” dedi.
Fidan, bu hususta sağduyusu olan insanların ellerinden geleni yapacağına inandığını belirterek, iki devletli tahlilden sonra adanın otorite ve inisiyatif sahibi siyasetçilerinin iki taraftan da bir ortaya gelip adayı çok daha ileri götürmek için ellerinden geleni yapacaklarını söyledi.
Yunanistan ile Türkiye ortasında cereyan eden olumlu siyasi havanın adada yankı bulmasını istediklerini kaydeden Fidan, “Yunanistan’ın, Türkiye’nin, KKTC’nin ve GKRY’nin daima birlikte bir ortaya gelerek daha güzel bir geleceği bölgemizde inşa etmesi mümkün.” dedi.
Fidan, bu formülü hayata geçirmek için dünü kaybettiklerini lakin geleceği kaybetmemeleri gerektiğini aktararak, “Dört kesim bir ortaya gelelim. Bölgemizde, hem Ege’de hem Akdeniz’de bir arada barış dolu, huzur dolu bir geleceği inşa edelim. Bu yalnızca kendi halklarımıza değil, bölgeye de muazzam bir refah ve barış getirecek” sözlerini kullandı.
“TARİHSEL SEYAHAT ENGELLENEMEZ”
İki kısmın kendi ortasında nitekim daha aşikâr noktalarda kesin tahlile gitmeden ortak menfaat alanlarını kullanabileceğine inandığını vurgulayan Fidan, güç ve iktisat ile alakalı iki uygar toplumun kuzeyi ve güneyiyle bir ortaya gelerek atabilecekleri adımlar olduğunu söyledi.
Fidan, mevzuya ait müşahedelerine dair, “Radikal duruşlar, ötekileştirme, baskı altına alma, memleketler arası izolasyonu her türlü biçimiyle uygulatmaya çalışma. Vakit zaman önüme raporlar geliyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti lehine olan minnacık konular; bir gümrükten birisinin geçmesini engelleme, bir uçuşun yasaklanması, üniversiteyle ilgili meseleler, ticaretle ilgili problemler, iş adamlarının tutuklanması vesaireler. Bunlarla bu tarihi seyahat engellenmez” diye konuştu.
Bunlar yerine inisiyatif sahibi başkanların daha büyük resme bakıp, bu adadaki beraberlikten nasıl daha büyük bir refah ve barış üretebileceklerine ağırlaşmaları gerektiğine dikkati çeken Fidan, “Bunu düşünecek kadar, ileri götürecek kadar, vizyoner ve yavuz beşerler var mı? Bekleyip göreceğiz.” dedi.
Fidan, KKTC’yi ziyaret etmekten duyduğu memnuniyeti vurgulayarak, KKTC halkına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın en içten selamlarını ve uygun dileklerini getirdiğini söyledi.
Kıbrıs Türkü’nün son 50 yıldır maruz kaldığı izolasyonun “neredeyse sessiz bir insanlık cürmü haline dönüşmüş durumda” olduğunu söyleyen Fidan, “Dünyanın gözü önünde cereyan eden bu insanlık cürmünün maalesef sessiz ortakları var ve birçoğu bunu ya bilerek ya bilmeyerek icra ediyorlar. Biz Türkiye olarak KKTC’nin maruz kaldığı bu izolasyondan en az biçimde etkilenmesi için elimizden gelen bütün çabası gösteriyoruz” dedi.
Fidan, kelam konusu uğraşın bundan sonra da devam edeceğinin altını çizerek, Türkiye’nin, bütün kurumlarıyla KKTC ile tarım, iktisat, ulaştırma, güç ve telekomünikasyon başta olmak üzere işbirliğini artırmaya devam edeceğini bildirdi.
Bu bahiste “en ufak bir tereddüt olmadığına” dikkati çeken Fidan, adada son 50 yıldaki gerçekliğin, “iki başka toplumun, iki başka kesimde kendini yönetmesi” olduğuna değindi.
Fidan, bu gerçekliğin artık bir hukuksallığa bürünmesi gerektiğinin ehemmiyetine işaret ederek, adanın iki devletli tahlille yoluna devam etmesi gerektiğini söyledi.
2 DEVLETLİ TAHLİLİN ÖNEMİ
“Var olan gerçekliği göz arkası ederek, 50 yıl evvelki statükoyu bugün bile kendilerinin kabul etmediği bir tahlil formülüyle masaya getirip; buradan Kıbrıs meselesine tahlil üretmeye çalışmak sahiden beyhude vakit harcamaktır.” değerlendirmesini yapan Fidan, bunu konuştuğu muhatapların kendilerinin de bildiğini söyledi.
Fidan, adada 2 devletli tahlilin değeri, tescili ve bunun dışında öbür bir seçenek olmadığını herkesin gördüğüne vurgu yaparak, başka yolların içtenlikle denendiği lakin başarılı olamadığını aktardı.
Yeni bir gerçekliğin oluştuğuna dikkati çeken Fidan, kelam konusu durumda gerçeklikle bağdaşmayan zorlama bir tekniğin hayata geçirilme uğraşının memleketler arası sistem ve hukuk açısından aksiliğine değindi.
Fidan, adayı “Allah vergisi cennet bir köşe” formunda nitelendirerek, 2 devletli tahlilin olması durumda adanın gücü, iktisadı ve turizmle büyük bir kalkınma atılımı içerisinde olacağının kesin olduğunu kaydetti.
Birbirine güvenen, birbirinin egemenliğine, sonuna ve güvenliğine hürmet duyan adadaki iki devletin geliştireceği çeşitli işbirlikleri modelleriyle bir ortada birebir çatı altına bulunmaktan çok daha fazla olumlu etkiyi, ekonomik kalkınmayı, barışı, istikrarı, bölgeye ve onun ötesinde muazzam bir katkı getirme potansiyelini de beraberinde taşıyabileceklerine dikkati çeken Fidan, şunları kaydetti:
“Fakat bunu görmemezlikten gelip, söz etmeye bile yürek edemeyen, zira herkesin kendi iç politik telaşları var. Buradaki siyasetçilerin kendi politik tartışma alanları var. Rum kesitindeki siyasetçilerin tartışma alanları var. Herkes kendi ezberini bozmadan, mümkün olduğunca inançlı alanda bulunarak, risk almadan siyasi olarak yoluna devam ediyor. Pekala bu adaya bir tahlil getiriyor mu? Getirmiyor.”
“KKTC İLE DAYANIŞMAMIZ ARTARAK DEVAM EDECEK”
Fidan, adanın iki devletli tahlil içerisinde yoluna devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Bunun bölgeye yapacağı katkı, kendi halklarına yapacağı katkı, global barışa yapacağı katkı inanılmaz derecede büyük olacak. Hasebiyle biz memleketler arası toplumu bu hususta konum almaya, bu konuya dayanak vermeye davet ediyoruz. Alternatifinin pratikte mümkün olmadığı, tek tahlilin Kıbrıs Türklerinin başka tarafın bir azınlığı olarak muamele görmesi olduğu öbür çeşitten tahlil modellerinin, dayatılma talihlerinin bir yere gitmeyeceğini herkes biliyor.”
Fidan, KKTC ve Türkiye’nin dayanışmasının artarak devam edeceğine işaret ederek, “Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) bu bahisteki iradesi ortada. Bizler de elimizden geleni yapıyoruz. Milletlerarası diplomaside de her türlü takviyesi vermeye, mevzuyu barışçıl formüllerle daha yapan bir halde ilerletmeye devam edeceğiz.” dedi.
Adada iki devletli tahlil konusunda “umutlu” olduğunu söz eden Fidan, şöyle devam etti:
“Biz teklif ettiğimiz bir bahiste öbür yerlerde olan sıkıntıların tersine, milletlerarası ilgilerde, artık ismini vermek istemeyeceğim öbür coğrafyalar da var, burada getirdiğimiz teklifle alanda var olan bir gerçekliği değiştirmeyi hedeflemiyoruz. Şu ana kadar tahlile kavuşan bütün barış mutabakatları üç aşağı beş üst alandaki gerçeklikleri o denli yahut bu türlü değiştirmişlerdir. Bizim teklifimiz, çalışmamız alandaki gerçekliğin tescil edilmesi hususu. Kıbrıs, iki devletli tahlile kavuştuğu vakit şu anki halinden farkı ne olacak? Hudutlar tıpkı. Beşerler birebir yerde yaşıyor. Gündelik hayat, sonraki sabah tekrar birebir biçimiyle devam edecek. Buna ek, adada daha büyük bir kalkınmanın, daha büyük bir refahın yolunu da açmış olacağız. Ben bu hususta güzel anlattığımız takdirde, yapan bağlantılar geliştirdiğimiz takdirde, milletlerarası toplumun da, Kıbrıs Rum bölümünün de, Yunanistan’ın da, gerek siyasetinin gerek halkının bu fikre alışacağına inanıyorum.”