AYDIN HASAN/ANKARA- Kara kuvvetleri bünyesinde bir ordunun büyüklüğü ortalama 80 bin ile 120 bin ortasındaki işçiden oluşuyor. Türk savunma sanayii, son yıllarda TSK’nın gereksinimlerini karşılamasının yanı sıra ihracat başarısı ile de istihdam kapasitesini yükseltti. Savunma sanayiinde çalışan yönetimci, mühendis, yazılımcı, teknisyen, usta ve personel üzere işçi sayısının 2025 yılında 108 bin 900 şahsa çıkması hedeflendi.
Çıta yükseldi
Savunma ve havacılık dalı cirosu son 20 yılda 12 kat artarak 12 milyar doların üstünde gerçekleşti. Bölüm ihracatı ise 22 kat artış gösterdi. 2002 yılında yüzde 20 seviyesinde olan savunma sanayii yerlilik oranı 2023 yılı prestijiyle yüzde 80 seviyesine ulaştı. Ar-Ge çalışmalarına ayrılan kaynak ise 2 milyar dolar düzeyine çıktı. Savunma sanayiinde 2023’te yüzde 80 olan yerlilik oranının 2024 sonunda yüzde 81 olarak gerçekleşmesi ve 2025’te ise yüzde 82’ye çıkması öngörülüyor. Tekrar geçen yıl 5.6 milyar dolar olan savunma ve havacılık ihracatının bu yıl sonunda 6.6 milyar dolar olarak gerçekleşmesi ve önümüzdeki yıl da 7.3 milyar dolara çıkacağı hesaplanıyor. Kesim cirosunun 2024’ü 16.5 milyar dolar ile kapatması ve 2025’te 18.2 milyar dolara çıkması bekleniyor. 2023’te kesimde istihdam edilen kişi sayısı 90 bin 900 kişiydi. Bu yılın sonunda bu sayının 99 bine çıkması ve 2025’te ise 108 bin 900 bireye ulaşması hedefleniyor.
Büyük projeler sürecek
2025 yılında ulusal muharip uçak KAAN, Hürjet, Kızılelma, Anka-3, ulusal uçak motoru, Siper Eser 2, orta menzilli balistik füze, Altay Tankı, İSTİF sınıfı üç fırkateynin inşası, TF 2000 Savunma Muhribi ve Uçak Gemisi tasarımı üzere büyük çaplı projelere devam edilecek. 2025 yıllık programına nazaran; bu projelerin yanı sıra yeni yılda çığır açan teknolojilere dayalı yeni yol haritaları da oluşturulacak.
Devam eden çalışmalar
* Hipersonik teknolojiler.
* Mikrodalga Kuantum Radar Bileşenleri Geliştirilmesi (KUDAR) Projesi kapsamında kritik tasarım faaliyetleri.
* Kuantum Odak Teknoloji Ağı (OTAĞ) çalışmaları.
* Soğuk Atom Tabanlı Ataletsel Sensör Geliştirilmesi (SOĞUK ATOM) Projesi.
* Rubidyum Atomik Saat Geliştirilmesi (GÜNEŞ) Projesi Kontratı.
* Yapay zekânın elektronik harp sistemlerinde kullanılmasına yönelik Bilişsel Elektronik Harp alanında YANKI, BİLRAD, BERAY projeleri yürütülecek.
* Otonomi ve haberleşme alanında TORAMAN ve KAPTAN projeleri.
* Geleceğin Yapay Zekâ Teknolojileri Odak Teknoloji Ağı faaliyetleri.
KAAN 3’üncü uçuşunu yıl sonuna kadar yapacak
TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu, KAAN’da üçüncü uçuş hazırlıklarının devam ettiğini belirterek, “Tarih, şu anda vermek biraz güç olabilir lakin bu yıl içerisinde uçmayı planlıyoruz” dedi.
Demiroğlu, KAAN’ın 2028’de teslimatı için testlere başlayacakları prototipler P1 ve P2’nin 2025’in sonlarına yanlışsız sahne alacağını ve onlarla çok ağır teste başlayacaklarını tabir etti.
Demiroğlu, 2026’da ise P4 ve P5 prototiplerin testlerinin gerçekleştirileceğine değinerek, “Bu 4-5 prototipimizle tüm testleri süratli halde yapmamız gerek zira mühlet çok kısa ve bizim çok fazla test yapmamız lazım. 2028’deki teslimata başlayabilmemiz için bunlar gerekli” sözünü kullandı.
“İnşallah daima bir arada 2025’in sonunda da KAAN’larımızı gökyüzünde göreceğiz” diyen Demiroğlu, çalışmaların ağır halde devam ettiğini lisana getirdi. –AA