T24 Ekonomi
Pasaporttan ehliyete, gelir vergisinden çok sayıda kamu fiyat ve cezasına kadar geniş bir alanda yıllık artış oranının belirlendiği tekrar değerleme oranı yarın muhakkak olacak.
Yeniden değerleme oranı, maddedeki tarifiyle her yıl ekim ayı itibariyle gerçekleşmiş ve TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yi-ÜFE) olarak belirleniyor. 2024 itibariyle TÜİK Ekim ayı fiyat endeksleri açıklaması, ayın 3’ü hafta sonuna denk geldiği için yarın yapılacak.
Kamunun sunduğu hizmetler, kimi eserler (pasaport defteri vb. gibi) fiyat, harç ve kimi vergi ve cezalardaki artışlar otomatik olarak takip eden yılda bu oran kadar artırılıyor. Maddelerde ve yönetmeliklerde genelde Cumhurbaşkanı’na ya da kimi durumlarda bakanlara yine değerleme oranını artı ya da eksi tarafta belli bir oranda değiştirme yetkisi verilse de ekseriyetle bu yetkiler az sayıda düzenleme için nadiren kullanılıyor.
Eylül ayı endeksi itibariyle 44,81
Eylül ayı itibariyle, 12 aylık ortalamalara nazaran Yi-ÜFE TÜİK tarafından yüzde 44,81 olarak ölçüldü. Tekrar geçen yıl ekim ayındaki aylık artış oranı, yüzde 1,94 düzeyindeydi. Bu yıl da emsal ya da daha düşük bir oran gerçekleşirse, bir ölçü düşüş olacak. Fakat hem ortalamalar üzerinden hesaplanan bir endeks, hem de yüksek oranlı aylık artışlar, endeksten çıktığı için büyük oranlı bir düşüş gerçekleşmeyecek. Lakin ekim ayı Yi-ÜFE çok düşük olursa birkaç puanlık bir gerileme gözlenecek.
Vatandaşı ilgilendiren çok sayıda fiyatı etkiliyor
Yeniden değerleme oranı, vatandaşın hem vergi hem de ödediği fiyatlar bakımından ömrünü yakından ilgilendiren çok sayıda ögeye tesir ediyor. Gelir vergisinde yüzde 15’lik kısma karşılık gelen birinci dilimin ne kadar olacağı tekrar değerleme oranıyla belirleniyor. Lakin burada son yıllarda kimi düşük tuttuğu için yine değerleme oranı kadar artış yapılsa da birinci dilim geçmişe kıyasla çok düşük fiyatta kaldı.
Diğer yandan, patronların günlük yemek fiyatı istisnalarından, akaryakıt sarfiyatları istisnalarına, kira gelirlerinin vergilemesinden çok sayıda maktu fiyata kadar çabucak her kamu ile yapılan iş ve süreçteki fiyatlar de buna nazaran artacak.
Pasaport, kimlik, ehliyet, gelir vergisi dilimleri, trafik cezaları, çabucak hemen her türlü idari para cezası, motorlu taşıtlar vergisi, etraf paklık vergisi üzere çok sayıda vergi de tekrar değerleme oranında artırılıyor.
|
Alfabeyi öğrenmeden konservatuvara giden Kardelen: İnsanlar ya seni anlıyor ya da “Deli bu” diyorlar
|
